Sa e frikësuar duhet të jetë Evropa nga Giorgia Meloni?

Lideri i ardhshëm i Italisë do të kufizohet nga politika, tregjet dhe paratë.

Një aleancë me tre parti ka fituar më shumë se 60% të vendeve në parlament, "Vëllezërit e Italisë" (FDI) dhe kryeministrja Giorgia Meloni, do të marrë postin e kryeministrit.

Liberalët dridhen. FDI i ka rrënjët te neofashizmi. Në fjalime, Meloni "godet" me çekiç emigrantët e paligjshëm dhe "ideologjinë e zgjuar". Ajo u tha konservatorëve amerikanë në fillim të këtij viti se "i gjithë identiteti ynë është nën sulm" dhe ka akuzuar Bashkimin Evropian se është bashkëpunëtor në "zëvendësimin etnik".

Ajo mbron dhe admiron Viktor Orban, kryeministrin populist të Hungarisë. Ngritja e Melonit do të pasonte suksesin e demokratëve suedezë javën e kaluar për t'u bërë partia e dytë më e madhe e atij vendi, me një fjalë të mundshme në qeverinë e ardhshme. Marine Le Pen në Francë mori 41% të votave në garën e saj kundër Emmanuel Macron në prill. Të gjitha këto janë shenja të një ndryshimi të fuqishëm në ekuilibrin evropian drejt së djathtës së fortë nacionaliste. Të ngopur me dështimet e partive të vendosura, votuesit duan ndryshime me të paprovuarit.

Dhe liberalët nuk janë të vetmit që shqetësohen. Bankierët shqetësohen se Meloni do të ndërlidhet me BE-në, do të zbutet reforma dhe do të humbasë kontrollin e stokut të borxhit malor të Italisë (2.7 trilion dollarë, ose mbi 150% të GDP-së). FDI nuk ka përvojë në qeverisje (ajo u themelua në 2012 dhe mori vetëm 4% të votave në zgjedhjet e 2018), dhe koalicioni i saj i pritshëm do të përfshijë partitë e udhëhequra nga Silvio Berlusconi dhe Matteo Salvini, dy burra të pabesueshëm me një rekord i marrëdhënieve të ndërlikuara me Brukselin.

Të dy kanë shumë arsye për t'u përplasur me Melonin, e cila do të ketë vjedhur një kurorë që secili mendon se duhet të jetë e tija. Në një vend që ka pasur 30 kryeministra dhe më shumë se dy herë më shumë qeveri që nga viti 1946, kjo nuk është një recetë për stabilitet.

Sa të shqetësuar duhet të jenë këto kampe shumë të ndryshme? Rreziqet janë të dukshme. Por ka edhe arsye për të qenë gjakftohtë. Së pari, merrni parasysh politikën sociale. Anëtarët e FDI-së janë shumë të përkushtuar ndaj vlerave katolike dhe shumë do të donin ta kthenin kohën pas. Por Meloni ka deklaruar qartë se ajo nuk ka në plan të godasë ligjin që lejon abortin, i cili ka qenë në fuqi që nga viti 1978 dhe gëzon mbështetje solide; një përpjekje për ta shfuqizuar atë u refuzua në një referendum në 1981 nga gati 70% e atyre që votuan.

E njëjta gjë vlen edhe për të drejtat e homoseksualëve. Sindikatat civile të homoseksualëve janë lejuar që nga viti 2016 dhe, megjithëse nuk ka konsensus në favor të martesës së homoseksualëve, nuk ka gjithashtu asnjë nxitje për të hequr partneritetet. Një goditje ndaj migracionit të paligjshëm sigurisht që pritet, por kur Salvini ishte për herë të fundit në qeveri, midis 2018 dhe 2019, ai premtoi të njëjtën gjë, vetëm për të gjetur se detyrimet e ligjit ndërkombëtar dhe rregullat e BE-së imponuan kufizime në atë që ai mund të bënte.

Realiteti është se Italia është e kufizuar në shumë mënyra, jo më pak përmes roleve të luajtura nga presidenti i saj i zgjedhur në mënyrë indirekte dhe kreu i gjykatës së saj kushtetuese, një palë centristësh të patëmetë. Kufizime të ngjashme do të kufizojnë sasinë e dëmit në BE që zonja Meloni mund të shkaktojë, edhe nëse do të donte.

Është e vërtetë që, ashtu si Salvini, ajo ka folur në të kaluarën për heqjen e euros apo edhe largimin nga vetë blloku. Por të dy e kanë kuptuar se anëtarësimi në BE është popullor në Itali, ku 71% e njerëzve mbështesin euron. Meloni tashmë është zotuar të ndjekë planin e reformës të hartuar nga paraardhësit e saj dhe të miratuar nga Komisioni Evropian, i cili vjen me 200 miliardë euro (198 miliardë dollarë) ose më shumë para për rimëkëmbjen e pandemisë. Ajo thotë se do të kërkojë disa ndryshime në të, por në marrëveshje me komisionin, dhe këtu ajo duhet të ketë shumë fat.

Një përplasje do të ndalonte ofertën e parave. Kjo do të nënkuptonte gjithashtu se Italia do të bëhej e papërshtatshme për mbështetje sipas instrumentit të ri të blerjes së obligacioneve të Bankës Qendrore Evropiane. Do të shkaktonte një krizë në tregje dhe Meloni e di këtë.

Insajderët thonë se ajo po përpiqet të gjejë një bankier qetësues për të shërbyer si ministër i ri i financave dhe një pro-evropian i respektuar për të qenë ministër i saj i jashtëm.

Ka një plus tjetër të padiskutueshëm për kryeministren e re të Italisë. Ndryshe nga Salvini, Meloni, që nga pushtimi i Ukrainës, ka qenë një zë i palëkundur dhe i fortë i mbështetjes për Ukrainën dhe NATO-n.

Megjithatë, Meloni përballet me shanse të frikshme. Ekonomia e Italisë është joproduktive dhe e penguar nga problemet strukturore, kulturore dhe demografike. Që nga viti 2000, GDP-ja për person nuk është rritur.

Plani i reformës i mbështetur nga BE-ja synon të ndihmojë në korrigjimin e kësaj, por kthesa do të jetë e gjatë dhe e ngadaltë, nëse ndodh. Ajo do të duhet të shtyhet për një dekadë ose më shumë.

A është Meloni personi i duhur për të bërë shtyrjen? Asgjë në fjalimet e saj nuk sugjeron se ajo e kupton nevojën për konkurrencë. Në fakt, ajo favorizon nacionalizimin dhe proteksionizmin gjithëpërfshirës, ​​megjithëse nuk do të jetë në gjendje të arrijë asnjërën.

Meloni ka nevojë për BE-në sepse Italia nuk mund të përballojë borxhin e saj pa ndihmën e Brukselit. Evropa duhet të pranojë me qetësi vendimin demokratik të Italisë për të zgjedhur Meloni dhe për ta ndihmuar atë të ketë sukses, ndërkohë që ta paralajmërojë privatisht se sa e dëmshme do të ishte një përplasje si për Italinë ashtu edhe për BE-në. /Nacionale/