Kush përfitoi nga shpërthimi misterioz i Nord Stream?

Është shumë e qartë se incidenti misterioz që shkaktoi rrjedhjen e qindra mijëra tonëve gaz në katër vende nga tubacionet Nord Stream 1 dhe 2 të hënën u shkaktua nga shpërthime. Por ndërsa shikojmë fotot dhe videot e gazit që shpërthen në sipërfaqen e Detit Baltik, ne ende nuk e dimë se çfarë, dhe më e rëndësishmja, kush e shkaktoi atë.

Bazuar në atë që dimë deri tani, mund të themi se ekzistojnë dy teori realiste, nëse përjashtojmë mundësinë e një aksidenti që me të vërtetë duket shumë jorealist as për t'u marrë në konsideratë.

Njëra është, për ta thënë thjesht, se tubacionet e gazit u hodhën në erë nga Rusia. E dyta është se ato u hodhën në erë nga SHBA-ja ose një prej aleatëve të saj evropianë, duke përfshirë edhe vetë Ukrainën - megjithëse SHBA-ja është sigurisht teknikisht më e aftë për një operacion sabotazhi kaq të kërkuar. Pra, dy faktorë kyç janë motivi dhe kapaciteti për një sulm të tillë.

Ndonëse për momentin është e pamundur të përcaktohet definitivisht fajtori, mund të shihen motivet që mund të ketë njëra dhe pala tjetër për sabotimin e këtyre gazsjellësve europianë, si dhe indikacionet që mbështesin teorinë se ata qëndrojnë pas saj.

Bashkimi Evropian e ka shpallur tashmë këtë incident si sabotim dhe hedh dyshime ndaj Rusisë, e cila hedh poshtë akuza të tilla si "të parashikueshme dhe budallaqe" dhe nga ana tjetër akuzon SHBA-në. Rrjedhja ndodhi në zonat ekskluzive ekonomike të Danimarkës dhe Suedisë, por jashtë ujërave të tyre territoriale, gjë që tregon sërish qëllimin që sabotimi të mos degjenerojë në një sulm në territorin e tyre.

"Rezultat i veprimeve të qëllimshme, të pamatur dhe të papërgjegjshme të sabotimit"

"Të gjitha informacionet e disponueshme aktualisht tregojnë se ky është rezultat i veprimeve të qëllimshme, të pamatura dhe të papërgjegjshme të sabotimit," njoftoi NATO.

Përpara luftës, Nord Stream ishte drejtimi kryesor për eksportet fitimprurëse të Rusisë dhe për Gjermaninë dhe pjesën tjetër të importeve jetike të gazit të Bashkimit Evropian. Nord Stream 2 duhej të rriste këtë eksport dhe të forconte varësinë evropiane nga gazi rus, duke ulur në të njëjtën kohë sasinë e eksporteve nëpërmjet Ukrainës dhe në këtë mënyrë të dobësonte më tej ekonomikisht vendin që u shkëput nga patronazhi historik i Moskës.

Ideja se Rusia do të shkatërronte thesarin e saj, atëherë do të ishte absurde. Por situata ka ndryshuar në mënyrë drastike që atëherë, kryesisht për shkak të sanksioneve që presidenti rus Vladimir Putin sigurisht nuk i shpresonte kur vendosi të sulmonte Ukrainën.

Dhe siç shkruan British Telegraph, sabotimi i gazsjellësit duket sikur vjen nga libri i lojërave të Putinit për shkaktimin e panikut, përshkallëzimin dhe drejtimin e ngjarjeve. Domethënë, përllogaritja e tij për fitimin e luftës bazohet padyshim në supozimin se rritja e çmimit të gazit dhe, rrjedhimisht, kostoja e jetesës në Evropë, përfundimisht do ta kthejë situatën në favor të tij.

Çmimi i gazit po rritet sërish, gjë që përfiton Rusinë

Në fund të fundit, çmimet e gazit në Evropë kanë rënë në katër ditët e fundit, pavarësisht se Nord Stream është mbyllur prej një muaji. Dhe më pas dje, pas lajmit për sabotimin e pabesueshëm të Nord Stream, ato u rritën me 20 për qind. Në Britaninë e Madhe ato u rritën me 33 për qind.

Fakti që incidenti i Nord Stream ndodhi një ditë para se të vihej në punë gazsjellësi Baltik, i cili do të dërgojë gaz nga Norvegjia në Poloni, duket shumë e çuditshme një rastësi për të qenë një rastësi. Nga një këndvështrim, ne mund të spekulojmë se Perëndimi vendosi të heqë qafe Nord Stream sapo të kishte një alternativë.

Por nga një këndvështrim tjetër, Rusia mund të ketë vendosur të shkatërrojë Nord Stream si një paralajmërim për Norvegjinë, Poloninë dhe Evropën në tërësi se mund të bëjë të njëjtën gjë me gazsjellësin Baltik. Është veçanërisht interesante që vendi i shpërthimit të Nord Stream është shumë afër gjurmës së gazsjellësit Baltik.

Pra, nga ky këndvështrim, shkatërrimi i Nord Stream mund të jetë një tjetër sinjal se Moska është gati për një përshkallëzim dramatik, përveç kërcënimeve të zakonshme me armë bërthamore. Evropa ndoshta do ta kalojë këtë dimër pa gazin rus - por nëse mbetet edhe pa gaz norvegjez, situata do të bëhet e paqëndrueshme.

"Qeveria norvegjeze duhet të kuptojë se objekti strategjik më i rëndësishëm në të gjithë Evropën për momentin është importi i energjisë ose gazit nga Norvegjia. Nëse këto furnizime do të reduktoheshin ose ndaloheshin, kjo do të shkaktonte një krizë të plotë energjetike në Evropë", komentoi oficeri i Marinës Mbretërore Norvegjeze komodori Tor Ivar Strommen, për Reuters.

Tubacionet norvegjeze të gazit dhe infrastruktura tjetër nënujore një objektiv i mundshëm

Në fund të fundit, tubacionet e gazit nuk janë objektivi i vetëm potencial për të cilin Evropa duhet të shqetësohet tani. Britania e Madhe ka shprehur prej kohësh frikën se nëndetëset ruse në Atlantik dhe Detin e Veriut mund të presin kabllot e rëndësishme për internetin, shkruan Politico.

Megjithëse asnjë tubacion nuk ishte në përdorim në kohën e shpërthimeve nënujore, të dy ishin mbushur me gaz që tani po rrjedh në mënyrë të pakontrolluar në Detin Baltik.

Kujtojmë se Nord Stream 2 nuk u vu kurrë në funksion për shkak të pushtimit rus të Ukrainës, ndërsa rrjedhja e gazit në Evropë përmes Nord Stream 1 u ndal deri në një njoftim të dytë në fund të muajit të kaluar. Shanset që Nord Stream 2 të hapej ndonjëherë ishin gjithsesi shumë të vogla pasi Gjermanisë do t'i duhej të ndryshonte rrënjësisht qëndrimin e ashpër që mori ndaj Rusisë më 24 shkurt.

Arsyetimi zyrtar i gjigantit rus të gazit Gazprom në atë kohë ishte një mosfunksionim, pra një rrjedhje nafte nga turbina e fundit aktive në stacionin e kompresorit të Portovajës, por partneri gjerman i Gazprom Siemens u përgjigj se kjo nuk ishte "një arsye e justifikuar teknikisht për ndalimin e punës" dhe se as nuk kishte "ngjarje të mëparshme të këtij lloji nuk çuan në pezullimin e gazit".

Rusia ka reduktuar gradualisht rrjedhën e gazit përmes Nord Stream 1 gjatë muajve të fundit - fillimisht në 40%, pastaj në 20% dhe në fund në zero, ndërkohë që pretendon se nuk është në gjendje të zgjidhë problemet teknike në turbina për shkak të sanksioneve. Në korrik, presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy akuzoi Rusinë se po zhvillon një "luftë të hapur gazi kundër një Evrope të bashkuar".

Katër motive të mundshme ruse

Emma Ashford, një bashkëpunëtore në Qendrën Stimson, një institut joqeveritar amerikan dhe një kolumniste për gazetën Foreign Policy, në analizën e saj në Twitter, renditi katër shpjegime të mundshme përse Rusia do të kryente këtë sabotim.

“Putini po sinjalizon se ai mund të dëmtojë infrastrukturën energjetike të Evropës sipas dëshirës dhe mund ta bëjë këtë në të ardhmen. Përputhet me përshkallëzimin e ditëve të fundit, por jo me kujdesin e mëparshëm të Rusisë në lidhje me sulmet jashtë Ukrainës.

Putini po i lidh duart vetes dhe çdo lideri të ardhshëm rus duke e bërë të vështirë braktisjen e luftës në Ukrainë, edhe përballë lëshimeve perëndimore. Kjo përkon mjaft mirë me zgjedhjen e Rusisë për të mbajtur një referendum për aneksimin në Ukrainë.

Putin krijon forcë madhore: bazë ligjore për të shmangur paditë kundër Gazpromit për mosdorëzimin e gazit në Evropë. Gjithsesi i përshtatshëm.

Rusia qëndron pas kësaj, por jo Putini (d.m.th., skifterët e bënë këtë për të parandaluar vetë Putinin që të largohej). Mjaft e mahnitshme”.

Po në lidhje me teorinë se Amerika qëndron pas sabotazhit? Ajo, siç pritej, u prezantua shumë shpejt nga vetë Moska. Kështu, Ministria e Punëve të Jashtme ruse deklaroi sot se çarjet e gazsjellësit Nord Stream, që shkaktuan rrjedhjen e gazit në brigjet e Danimarkës dhe Suedisë, ndodhën në një zonë që është “plotësisht nën kontrollin” e agjencive të inteligjencës amerikane.

Zëdhënësja e ministrisë, Maria Zakharova, tha se incidenti ndodhi në "zonat tregtare dhe ekonomike të Danimarkës dhe Suedisë" dhe se "këto janë vende që janë plotësisht nën kontrollin e shërbimeve të inteligjencës amerikane", në përputhje me narrativa e zakonshme ruse se Bashkimi Evropian nuk është gjë tjetër veçse një koloni amerikane.

Biden në shkurt: Nëse Rusia sulmon, nuk do të ketë më Nord Stream 2

Në konferencën për shtyp Zaharova tha gjithashtu se SHBA-të do të përfitojnë nga çaktivizimi i Rrjedhës Veriore sepse do të mund të rrisin shitjet e gazit të lëngshëm natyror (LNG) në vendet evropiane.

Ajo shtoi se Uashingtoni do të duhet të "shpjegohet" - duke iu referuar komentit të shkurtit të Presidentit Joe Biden se nëse Rusia dërgon forca në Ukrainë, "nuk do të ketë më Nord Stream 2". Aty dhe disa deklarata të tjera të ngjashme të zyrtarëve amerikanë tani përdoren gjerësisht nga Kremlini dhe mediat ruse si dëshmi se SHBA-ja sabotoi Nord Stream.

Interesant është fakti se të njëjtën teori propagandon edhe prezantuesi më i ndjekur amerikan Tucker Carlson nga Fox News, i njohur ndryshe për pikëpamjet e tij pro-ruse, prandaj mediat e regjimit rus janë të lumtur ta luajnë atë në emisionet e tyre.

Megjithatë, konteksti në të cilin Biden bëri kërcënimin në atë kohë sugjeroi sanksione të SHBA-së kundër operatorit të tubacionit, jo shkatërrim fizik.

A po mendonte SHBA për sanksione apo sabotim?

Këtë e tregon edhe formulimi i përdorur nga zëdhënësi i Departamentit Amerikan të Shtetit Ned Price në atë kohë:

“Nëse Rusia sulmon Ukrainën në ndonjë mënyrë, nuk do të ketë përparim në Nord Stream 2. Nuk do të hyj në detaje. Ne do të punojmë me Gjermaninë për të siguruar që projekti të mos ecë përpara”.

Gjermania e ngriu vërtet certifikimin e tubacionit pak para fillimit të fushatës ushtarake. Sido që të jetë, do të ishte e çuditshme nëse Biden do të priste plot shtatë muaj për të zbatuar kërcënimin e tij, nëse ai me të vërtetë donte të shkatërronte tubacionin.

Ashford gjithashtu hedh poshtë teorinë se Amerika hodhi në erë një tubacion gazi të ndërtuar me Rusinë nga aleati i saj Gjermania. Ukraina sigurisht që kishte një motiv, shton ai, si dhe Polonia dhe vendet baltike - por nëse do të zbuloheshin dhe SHBA-ja me siguri do t'i zbulonte, reagimi do të ishte jashtëzakonisht negativ.

"Ne shohim se disa përfaqësues amerikanë po përpiqen të fajësojnë Rusinë për incidentet. Ndoshta ata kanë një pamje më të mirë nga Kapitol Hill. Por nëse po, ata duhet të kenë vënë re edhe anije luftarake amerikane në zonën e infrastrukturës ruse një ditë më parë", shkruan ambasada ruse në SHBA në Telegram.

Nga ana tjetër, vetëm një ditë para shpërthimit, autoritetet norvegjeze bënë thirrje për kujdes për shkak të shfaqjes së dronëve të paidentifikuar pranë platformave të naftës dhe gazit. Në korrik, megjithatë, Marina Mbretërore Britanike lëshoi ​​një deklaratë jashtëzakonisht specifike se gjurmonte nëndetëset ruse në brigjet norvegjeze.

Dhe zyrtarë të paidentifikuar të inteligjencës perëndimore i thanë CNN sot se anije luftarake ruse u panë pranë vendit të rrjedhjes së tubacionit të hënën dhe të martën, duke theksuar se ishte e paqartë nëse ato kishin ndonjë lidhje me shpërthimet. Nëndetëset ruse u panë gjithashtu pranë të njëjtës zonë javën e kaluar, tha një nga oficerët e inteligjencës.

Ata nuk paraqitën prova as për ato pretendime, kështu që na mbetet të vendosim vetë se cilën anë jemi më të prirur të besojmë - atë që deri më 24 shkurt pretendonte me këmbëngulje se nuk do të sulmonte Ukrainën - vetëm për të bërë pikërisht atë ose tjetrën. /Nacionale/